مهارت های زندگی

مهارت های زندگی
سازمان جهانی بهداشت ( 1993 ) مهارت های زندگی را این گونه تعریف نموده است :
مهارت های زندگی ، توانایی های روانی – اجتماعی برای رفتار انطباقی و موثر است که افراد را قادر می سازد تا به طور موثری با مقتضیات و چالش های زندگی روزمره مقابله کنند.آموزش این مهارت ها موجب ارتقا ء رشد شخصی و اجتماعی ،محافظت از حقوق انسان ها و پیشگیری از مشکلات روانی – اجتماعی میشود.
اهداف کلی در آموزش مهارت های زندگی:
الف)پیشگیری از اختلالات و مشکلات روانی – اجتماعی:
صاحب نظران معتقدند فراگیری مهار تهای زندگی می تواند در پیشگیری از اختلالات روانی – اجتماعی موثر واقع شود.از جمله :خشونت های خانگی،سوءمصرف مواد ،خودکشی ،کودک آزاری ،مشکلات سالمندان ،مشکلات زنان و همسر آزاری ،بزهکاری.
ب)افزایش سرمایه های اجتماعی :
به اطمینان و اعتماد افراد یک جامعه نسبت به یکدیگر ،وجود حس همکاری ،تعاون و تعامل در آن جامعه گفته می شود.
انواع مهارت های زندگی
سازمان جهانی بهداشت ده مهارت عمده را با توجه به اهمیت و تاثیرآنها در ارتقا و سلامت روان افراد جامعه به شرح زیر مشخص نموده است:
1. مهارت خود آگاهی ( Consciousness)
2. مهارت ارتباط (Communication )
3. مهارت روابط بین فردی (Interpersonal relationships)
) Problem solving ability ) 4. مهارت حل مسئله
5 .مهارت تفکر خلاق ( Creative thinking)
6. مهارت مقابله با هیجانات Effective communication ))
7. مهارت مقابله با استرس Ability to deal with stress ) )
8. مهارت همدلی ( Empathy)
9. مهارت تصمیم گیری( Decision making)
) Critical thinking) مهارت تفکر انتقادی . 10
مهارت خود آگاهی
مفهوم واژه خود:
مفهوم خود برای هر انسان چهار جنبه را شامل می شود:
1- خود مادی :شامل مشخصات بدنی ،نام و متعلقات مادی است.
2- خود فعال :شامل رفتار ها و توانایی های فردی است.
3- خود اجتماعی : شامل توانایی در عضویت گروهی ،مشخصات اجتماعی ،روابط اجتماعی و ... می باشد.
4- خود روانی : شامل عقاید ، احساسات ، افکار و رفتار های روانی (مانند درستکاری ،خویشتن داری و..) می باشد.
مهارت های خود آگاهی دارای زیر مجموعه هایی است که عبارت است از :
آگاهی از نقاط قوت و ضعف و تصویر خود واقع بینانه
آگاهی از حقوق و مسئولیت ها
انگیزش برای شناخت
توضیح ارزشها
مهارت های ارتباطی
تعریف ارتباط:واژه ارتباط یا communication عبارت است از فرایند انتقال پیام از سوی فرستنده برای گیرنده مشروط به آنکه در گیرنده پیام مشابهت معنی با معنی مورد نظر فرستنده پیام ایجاد شود.
اجزای اصلی ارتباط
در ارتباط سه جزء اصلی وجود دارد:انتقال اطلاعات،انتقال مفاهیم ، استفاده از نمادهای مشترک
انواع ارتباط
1- ارتباط کلامی:گفتاری ،نوشتاری
2- ارتباط غیر کلامی :
پارالنگوئج:شامل تن و لحن صداست.
حرکات :ژست ها،عادات ،نمایش چهره ،تماس چشمی
فاصله :شخصی ،اجتماعی ،عمومی
3- ظاهر
عوامل مزاحم در ارتباط :
داشتن پیش فرض
چند موضوع را با هم مطرح کردن
تعصب و عدم تفاهم
از منفی ها شروع کردن
پیش داوری
بی تفاوتی نسبت به احساسات طرف مقابل
تلاش برای مقصر جلوه دادن
نامناسب بودن زمان و مکان
توهین وتحقیر
تعمیم دادن
عوامل موثر در ارتباط و انتقال پیام
1- معنی داری
2- فیدبک دادن
3- استفاده همزمان از روش های کلامی و غیر کلامی( در ارتباط 38٪ منظور از طریق پارالنگوئج ، 55٪ آن از طریق حرکات ،،فاصله ،ظاهرو فقط 7٪ منظور از طریق کلام صورت می گیرد).