کودکان و اعتیاد به اینترنت

کودکان و اعتیاد به اینترنت
زمانى که پدر برایش رایانه اى خرید و در اتاقش قرار داد، دوازده سال بیشتر نداشت. والدین او گمان مى کردند رایانه مى تواند براى فرزندشان مفید باشد. اولین کارى که او کرد این بود که به شبکه جهانى اینترنت متصل شد و پس از مدتى کوتاه، اتاق هاى گفتگو (Chat Room) و پست الکترونیکى (E - mail) را کشف کرد! براى چند هفته ابتدایى، والدینش او را کنترل مى کردند و در باره حفظ اطلاعات شخصى بر روى شبکه به او هشدار مى دادند. اکنون آنها مطمئن بودند که فرزندشان به سراغ پایگاههاى مروج فساد و خشونت نخواهد رفت. از این زمان به بعد، کنترل خود را قطع کردند و نظارتى بر فرزندشان در گفتگو (Chat) با دوستانش و یا بازى هاى شبکه اى او نداشتند.

مشکلات، بسیار زود خود را نشان دادند. فرزند آنها بیشتر زمانِ خود را در اتاقش و با رایانه مى گذراند و زمانى که او را مجبور مى کردند که بخشى از روزش را با خانواده بگذراند، ترشرویى مى کرد. نمراتش نیز سیر نزولى پیدا کرده بودند. هر زمان که از رایانه اش دور بود کج خلق بود و اغلب تا نزدیکى هاى صبح روى خط (On - Line) باقى مى ماند. زمانى که والدینش او را تهدید کردند که جاى رایانه را عوض خواهند کرد با حالتى متخاصم تهدید کرد که به خودش صدمه خواهد زد!

علایم هشداردهنده اعتیاد اینترنتى

ـ عدم احساس گذشت زمان، در زمان روى خط بودن

ـ استفاده از ساعات خواب و استراحت براى اتصال به اینترنت

ـ آشفتگى و عصبانیت در زمان بروز وقفه بین زمان هاى اتصال به اینترنت

ـ کنترل چندباره و مرتب پست الکترونیکى در هر روز

ـ کج خلقى کردن در صورت منع شدن از اتصال به اینترنت

ـ استفاده از زمان انجام تکالیف و کارهاى روزمره براى استفاده از اینترنت

ـ ترجیح اینترنت بر بودن با خانواده

ـ سرپیچى از زمان تعیین شده جهت استفاده از اینترنت

ـ دروغ گفتن در خصوص مدت زمان اتصال به اینترنت و یا اتصال دزدکى، زمانى که کسى در اطراف نیست!

ـ ایجاد رابطه با کسانى که روى اینترنت هستند

ـ افزایش خستگى و بداخلاقى نسبت به زمان پیش از اعتیاد به اینترنت

ـ اشتیاق فراوان جهت اتصال به اینترنت در زمان دورى از رایانه

ـ از دست دادن شوق شرکت در فعالیت هایى که قبلاً مورد توجه قرار داشته اند

ـ وجود حالت آشفتگى، عصبانیت و افسردگى در زمان هایى که امکان اتصال به اینترنت وجود ندارد. در زمانى که این امکان فراهم مى شود حالات فوق از بین مى روند.

اعتیاد اینترنتى چیست؟

این نوع اعتیاد، مشکلى در حال رشد و مولود قرن اطلاعات و اطلاع رسانى است.

دسترسى به اینترنت یک بخش حیاتى در دنیاى مدرن و یک ابزار مهم در آموزش کودکان است و در مدارس، خانه ها و حتى مراکز خرید مورد استفاده قرار مى گیرد. تسلط استفاده از اینترنت نیز یک مهارت بسیار مهم شغلى و تجارى در سال هاى آتى خواهد بود. به علاوه، اینترنت یک رسانه سرگرم کننده و اطلاع رسان است. به هر حال، محاسن ذکرشده براى بسیارى از کاربران اینترنت اغواکننده و فریبنده است، زیرا اینترنت یک دسترسى 24 ساعته به دنیایى ناشناخته و تحریک کننده را فراهم مى کند. یک کاربر اینترنت مى تواند در یک اتاق گفتگو وارد شده و خود را به جاى کس دیگرى جا بزند و یا با دیگر کاربران در هر گوشه دنیا به بازى بپردازد. با یک کلیک روى موشواره (Mouse) مى توان به دنیایى وارد شد که در آن از مشکلات دنیاى حقیقى خبرى نیست و هر آرزویى به حقیقت خواهد پیوست.

مانند اعتیاد به مواد مخدر، الکل، سیگار و یا کافئین؛ اعتیاد به اینترنت نیز با علایمى همچون افزایش نوسانات اخلاقى، سخن نگفتن با دیگران و قطع روابط اجتماعى مشخص مى شود. کودکان و نوجوانانى که به اینترنت دلبستگى فراوان پیدا مى کنند و در حقیقت به آن معتاد مى شوند، براى ارضاى خود ساعت هاى متوالى بدون وقفه روى خط باقى مى مانند و زمانى که امکان دسترسى به اینترنت را نداشته باشند دچار تشویش، لرزش دست و عصبانیت مى شوند، استراحت و آرامش را فراموش مى کنند و به اینترنت و وسوسه هاى آن فکر کرده و یا خیالپردازى

مى کنند. زمانى که فرصت استفاده از اینترنت را پیدا مى کنند، احساس نیازى غیر بازدارنده به داشتن روابط احساسى در آنها بروز مى کند. نیاز به روابط در دنیاى غیر واقعى زمانى بروز مى کند که این روابط در دنیاى واقعى مورد بى توجهى و غفلت قرار گرفته باشد. در حقیقت عبارت «اعتیاد اینترنتى»، به طیف وسیعى از رفتارها اشاره مى کند. محققان پنج نوع اعتیاد اینترنتى را شناسایى کرده اند:

1ـ اعتیاد به بازى هاى شبکه اى: شامل بسیارى از فعالیت هاى مختلف اینترنتى است. افراد ممکن است در بازى هاى روى خط شرکت کنند، قمار کنند و یا در حراج شرکت کرده و یا خرید کنند. این اعتیاد بخصوص مى تواند براى کاربران بسیار گران تمام شود و یا صورت حساب اتصال به اینترنت و هزینه کارت هاى اینترنت را که توسط والدین تأمین مى شوند را افزایش دهد.

2ـ اعتیاد به روابط انسانى روى شبکه: ارتباطات روى خط در اتاق هاى گفتگو، اهمیت بیشترى نسبت به روابط فامیلى پیدا کرده اند. به علاوه گفتگوهاى روى خط با آشنایان اینترنتى، به دنبال خود، هزینه ارتباطات در دنیاى حقیقى را نیز افزایش مى دهد. به این نکته توجه کنید که کاربران پس از دیدار کسى روى اینترنت مشتاق دیدن (واقعى) او مى شوند [که بالطبع هزینه هاى مرتبط را خواهد داشت]. دیدن کسى که معلوم نیست همان کسى است که روى اینترنت خود را معرفى کرده است یا خیر؟

3ـ اطلاعات نامحدود: میزان اطلاعات در دسترس اینترنت، نامحدود و بى شمار

است. بعضى کاربران ممکن است دچار وسوسه دستیابى به اطلاعات و طبقه بندى آنها شوند. حرکت روى «وب جهانى» و استفاده از جستجوهاى گسترده در بانک هاى اطلاعاتى ممکن است تمام فعالیت هاى یک کاربر را شامل شود و البته بروز مراحل بحرانى شوق و وسوسه براى جستجوى بیشتر.

4ـ اعتیاد به رایانه: زمانى که اعتیاد به اینترنت وجود ندارد، بحث اعتیاد به رایانه بسیارى از موارد ذکرشده را مى پوشاند. بازى هاى رایانه اى غیر شبکه اى مى تواند براى بسیارى از افراد وابستگى شدید به همراه بیاورد. این مشکل در هنگام استفاده از انواع وسایل بازى هاى رایانه اى مثل سگا (Sega) و پلى استیشن (Play Station) نیز رخ مى دهد.

5ـ اعتیاد به عکس اینترنتى: عکس هاى مستهجن و شهوت آور بر روى اینترنت به سادگى قابل دستیابى اند. زمانى که نرم افزارهاى کنترل کننده جهت محدود ساختن دسترسى کودکان به پایگاههاى اینترنتى طراحى شدند، بسیارى از پایگاههاى غیر اخلاقى نیز راههایى جهت عبور از این موانع به وجود آوردند. یک کاربر کارکشته اینترنت نیز مى تواند به راحتى از سد این نرم افزارها عبور کند. نوجوانان از جمله کسانى هستند که معمولاً وقت زیادى را صرف دیدن یا جمع آورى و مبادله عکس هاى مستهجن مى کنند. حتى ممکن است در اتاق گفتگوى بزرگسالان و یا اتاق هایى که در آنها هر کس نقش یکى از طرفین رابطه جنسى را بازى

مى کند وارد شوند که عموما از نظر سنى بسیار مسن تر هستند. این کودکان و نوجوانان ممکن است براى ارسال عکس و فیلم نامناسب افراد سوء استفاده گر به دیگران فریفته شوند.